باغ موزه هفت تنان یا باغ تکیه هفت تنان، یکی از مرموزترین جاذبه های گردشگری شیراز است که در نزدیکی آرامگاه حافظ قرار گرفته است. این باغ یکی از قدیمی ترین اماکن تاریخی شیراز به شمار می آید. هر چند پیشینه آن به سده های پیش از دوران حکومت زندیه باز می گردد؛ اما عمارت موجود درآن به دوره کریم خان زند تعلق دارد. علت نام گذاری، وجود هفت قبر از هفت عارف بزرگ در باغ است که کریم خان زند روی هر کدام، ستگ بزرگ بدون کتیبه ای گذاشت. این باغ موزه به وقت ۱۵ دی ماه ۱۳۱۰ در فهرست آثار ملی کشور جای گرفته است. برای آشنایی بیشتر با این مکان تاریخی و زیارتی شیراز در سایت بزن بریم سفر همراه ما باشید.
فهرست مطالب
موزه باغ هفت تنان کجاست؟
باغ موزه هفت تنان از جاذبه های گردشگری ایران و در پای کوه چهل مقام، در شمال آرامگاه حافظ، در همان ابتدای ورود به شهر و در ۲ کیلومتری دروازه قرآن قرار دارد. کافی است پس از عبور از دروازه قرآن، مسیر خود را به سمت بلوار هفت تنان ادامه دهید.
مسیر دسترسی به موزه هفت تنان شیراز
برای دسترسی به باغ هفت تنان؛ اگر بخواهید با اتوبوس بروید می توانید از اتوبوس هایی که از بلوار هفت تنان عبور می کنند استفاده کنید، سپس در ایستگاه میدان ولیعصر از قطار پیاده شوید و تا موزه هفت تنان اندکی قدم بزنید.
از طریق مترو، نزدیک ترین ایستگاه مترو تا باغ، ۳ کیلومتر فاصله دارد. شما باید در ایستگاه میدان ولیعصر از قطار پیاده شوید و تا موزه هفت تنان با تاکسی بروید.
شهر شیراز خطوط تاکسیرانی مناسبی دارد و ماشین های خطی و گذری زیادی در این شهر کار می کنند. باید سوار تاکسی هایی که از بلوار هفت تنان عبور می کنند شوید، همچنین برای راحتی بیشتر، تاکسی های اینترنتی و تلفنی همیشه در دسترس هستند.
بهترین زمان بازدید از موزه باغ هفت تنان شیراز
شیراز شهری است که بازدید و سفر به آن مختص زمان خاصی نیست، هر زمان که اراده کنید می توانید سفر را آغاز کنید. از آنجایی که موزه باغ هفت تنان در باغ بسیار بزرگ و زیبایی قرار دارد؛ در فصل بهاربا شکوفه ها و سبزه های باغ همراه می شود و بهشتی را بهوجود می آورد که تماشای آن هرگز از ذهن شما پاک نخواهد شد. البته تابستان و پاییز شیراز که بسیار دلچسب و خواستنی است و زمستان های برفی آن خاطره انگیز می باشد ولی بهار شیراز موهبت دیگری است.
معرفی باغ موزه هفت تنان شیراز
در نزدیکی دروازه قرآن و در دامنه کوه چهل مقام، باغ کوچک و اسرارآمیزی وجود دارد که همه آن را به عنوان موزه سنگ های تاریخی هفت تنان می شناسند. قدمت باغ هفت تنان شیراز به ۳ قرن پیش و به قبل از دوران زندیه می رسد، اما عمارت آن یادگاری از دوران کریم خان زند است. برخی عقیده دارند که او قصد داشت بنایی شبیه دیوان خانه بسازد تا کنجکاوی مردم عادی را درباره این بنا از بین ببرد. زیرا که در گذشته فقط افراد خاصی اجازه رفت و آمد در دیوان خانه را داشتند.
باغ هفت تنان در گذشته خانقاه درویشان و سالکان بود و از نظر معنوی برای مردم شیراز اهمیت خاصی داشت. مردم از گذشته های دور به هنگام خشکسالی به این مکان برای دعا و طلب باران مراجعه می کردند. باغ هفت تنان امروزه به موزه بسیار جالبی از سنگ های با ارزش تاریخی تبدیل شده است.
هفت قبر بی نام و نشان و شبیه به هم در این باغ وجود دارد که هویت آن ها هنوز هم بزرگترین معمای باغ است. این قبرها در محوطه جلوی عمارت، آن طرف حوض و در حصار درختان قرار دارند. این سنگ قبرهای بی نام و نشان، یک شکل و اندازه دارند و کریم خان زند دستور نصب آن ها را داده است.به علت این که کسی از هویت این قبرها خبر نداشت، نوشته ای را بر روی آنها حک نشده است.
روایت شده که این هفت عارف در این باغ زندگی می کردند و به عبادت مشغول بودند. هنگامی که نفر اول از دنیا رفت، اعضائ دیگر او را به خاک سپردند. نفر دوم تا ششم را به همین صورت در کنار هم دفن می کنند و فقط یک نفر از آنها باقی می ماند. هنگامی که نفر آخر از مرگ خود مطلع می شود، قبر خود را در پایین قبر نفر ششم حفر می کند و وصیت می کند که او را بعد از مرگش در آنجا دفن کنند.
معماری باغ هفت تنان
هفت تنان، باغ کوچکی با ۹۹۸ متر مربع زیر بنا و ۳۳۸۸ متر مربع مساحت است. در انتهای این باغ آجری یک عمارت دو طبقه باشکوه دیده می شود. در مرکز این عمارت یک ایوان بزرگ با دو ستون سنگی یک پارچه خودنمایی می کند. سقف این ایوان چوبی است و بر روی طاقچه های بالایی آن نقاشی های بی نظیری به تصویر کشیده است.
رو به روی عمارت، حوض بزرگ و زیبایی به چشم می خورد که در گذشته از آب قنات رکن آباد پر می شده است. در دو طرف ایوان بزرگ عمارت، دو ایوان کوچک دیده می شود که پله های ورودی در آنها تعبیه شده است. قبر هفت عارف بزرگ و بی نام نیز در محوطه جلوی حوض قرار دارد. حیاط، سراسر پوشیده از درختان سرو و کاج و نارنج است و در جای جای آن مجسمه، تکه سنگ و کتیبه های تاریخی از هزاران سال قبل دیده می شود.
نقاشی های ایوان عمارت هفت تنان
نقاشی های بسیار زیبایی را بر روی دیوارهای عمارت می بینید، که هنر دست آقا صادق استاد نقاش در زمان حکمرانی کریم خان زند هستند. روایت هایی در کنار این نقاشی ها وجود دارد که برایتان بازگو می کنیم:
نقاشی درویش جوان
اولین تصویری که در سمت راست می بینید، تصویر درویشی چماق به دست است. برخی این تصویر را به سعدی و حافظ نسبت می دهند و برخی دیگر معتقدند که او شاه عباس صفوی است. برخی دیگر تصور می کنند این نقاشی بیانی از شروع سیر و سلوک درویشی است. در دست راست او یک چماق و بر روی دوش او یک بوق دیده می شود. دست دیگر درویش به سوی کشکول دراز شده است.
نقاشی سر بریدن اسماعیل
هدف از به تصویر کشیدن این صحنه، یادآوری این موضوع مهم است که برای رسیدن به سلوک باید مثل حضرت ابراهیم، آماده گذشتن از همه چیز باشیم و همانند اسماعیل از امر و خواسته خداوند اطاعت کنیم.
نقاشی شیخ صنعان
در وسط ایوان، صحنه ابراز عشق شیخ صنعان به دختر نصرانی به تصویر کشیده شده است. داستان شیخ صنعان، حکایتی معروف از منطق الطیر عطار است. در این حکایت، شیخ صنعان که پیر مردی صاحب کمال و پیشوای مردم زمانه اش بود و مریدان زیادی داشت در سفر به روم عاشق دختر ترسایی می شود. دختر ترسا از او می خواهد تا از مسلمان و عارف بودنش دست بردارد و به بت سجده کند. در ابتدا شیخ می پذیرد ولی با کمک یکی از مریدانش به ایمانش باز می گردد و بعد از آن، دختر ترسا ایمان می آورد و در پی شیخ روان می شود و در آخر قصه با مرگ دختر ترسا که اسلام آورده تمام می شود.
نقاشی حضرت موسی
این نقاشی در سمت چپ ایوان قرار دارد و حضرت موسی را در حال شبانی نشان می دهد. مفهوم نقاشی این است که دستیابی به راه طریقت، از مسیر خودگذشتگی و ساده زیستی می گذرد.
نقاشی درویش پیر
در این تصویر درویشی با ریش های سپید و کشکول و تبر به دست کشیده شده است. برخی معتقدند که این تصویر متعلق به شیخ صفی الدین اردبیلی است.
موزه سنگ باغ هفت تنان
مدتی است که سازمان میراث فرهنگی این باغ زیبا را تبدیل به موزه ای از سنگ ها و کاشی های تاریخی کرده است. سنگ هایی که قدمتشان به قرن سوم هجری می رسد. این سنگ ها در گوشه و کنار باغ و عمارت هفت تنان به چشم می خورد. برخی از این سنگ ها کتیبه هایی هستند که به خط کوفی، ثلث، نستعلیق دیوانی، توقیع، نسخ و دیگر خطوط مزین شده اند. در این موزه می توانید سنگ هایی از پاسارگاد شیراز، تخت جمشید شیراز، خانه زینت الملوک، تابوت های سنگی و سنگ قبرهای باستانی، پایه های آثار سنگی دوران ساسانی تا قاجار را ببینید.
جاذبه های اطراف موزه هفت تنان
از جاذبه های اطراف موزه هفت تنان شیراز می توان به آرامگاه خواجوی کرمانی، باغ جهان نما، ارگ کریم خان، خانه زینت الملوک، عمارت کلاه فرنگی و موزه پارس اشاره نمود.
اقامتگاه های اطراف موزه هفت تنان
برای اقامت، می توانید هتل هایی را با قیمت مناسب پیدا کنید و رزرو نمایید. همچنین می توانید از ویلاها و سوئیت ها و خانه های بوم گردی که برای پذیرایی از مسافران و گردشگران در نظر گرفته شده است، با قیمت های مناسب استفاده کنید. از هتل های معروف شیراز می توان هتل اطلس، هتل ارگ شیراز، هتل شمس، هتل آپارتمان جهان نما و هتل پرسپولیس شیراز را که دارای امکانات بسیار عالی می باشند را نام برد.