همه چیز در مورد دریاچه مهارلو شیراز

نام دریاچه که به گوش می رسد همه به یاد زلالی آب می افتند. تا الان به ذهنتان رسیده که آب یک دریاچه قرمز رنگ باشد؟ بله بسیار دور از ذهن است، اما چنین دریاچه هایی وجود دارند و یکی از بهترین های آن ها در همین ایران خودمان قرار دارد. یکی از جاذبه های طبیعی ایران که طرفداران زیادی هم دارد دریاچه مهارلو است. این دریاچه را با نام دریاچه صورتی نیز می شناسند. شیراز جایی است که این دریاچه در آن قرار گرفته است و سالانه ده ها هزار نفر برای دیدن این جاذبه زیبا به شیراز سفر می کنند. اگر می خواهید اطلاعات جامع و کاملی درباره دریاچه مهارلو دریافت کنید در این مطلب با بزن بریم سفر همراه باشید، ما شما را به دل شیراز در کنار دریاچه مهارلو می بریم و هرچه را برای این سفر نیاز دارید برای شما بازگو می کنیم.

آشنایی با دریاچه مهارلو

تالاب یا دریاچه مهارلو که آن را به دلیل رنگ صورتی اش به نام دریاچه صورتی هم می شناسند مکانی دیدنی در ۱۸ کیلومتری شهر شیراز است که سالانه ده ها هزار نفر از آن بازدید می کنند. این منطقه پناهگاه پرندگان کمیابی مانند فلامینگو است و به همین دلیل در آن منطقه شکار ممنوع اعلام شده است.

این تالاب مساحتی بالغ بر ۲۴ هزار هکتار دارد و در ارتفاع ۱۵۶۰ متری واقع شده است. متوسط عمق این دریاچه ۵۰ سانتی متر است و حداکثر پهنای آن ۱۱ کیلومتر است، همچنین دریاچه مهارلو ۳۱ کیلومتر طول دارد. در روزهای پرآب عمق این دریاچه تا سه متر هم می رسد. در آب این دریاچه کلرید سدیم _ منیزیم و سولفات سدیوم وجود دارد.

در فصل تابستان بخش عمده ای از دریاچه مهارلو خشک می شود. با بارش باران در فصل پاییز و زمستان دوباره آبگیری این دریاچه شروع می شود. به جز بارش های فصلی، آب رودخانه های خشک شیراز، چناران و سلطان نیز به این دریاچه می ریزد. سیلاب های غرب شیراز در این رودخانه ها میریزند و نهایتا در مهارلو تجمیع می شوند. چشمه های کوچکی نیز وجود دارند که به مهارلو می ریزند.

اسامی دریاچه مهارلو

دریاچه مهارلو نام های دیگری نیز دارد که از جمله این نام ها می توان به مهلو، مهلویه و ماهلویه اشاره کرد. دریاچه جنکال و دریاچه نمک هم از اسم های دیگر آن هستند. اصطخری نیز که یک جغرافی دان قرن چهارمی است این دریاچه را جنکان نامیده است. ابوالفدا و ابن بطوطه نیز آن را به همین نام خوانده اند. ماهلویه اسمی است که حمدالله مستوفی و ابن بلخی به این دریاچه نسبت داده اند. علت این که امروزه این دریاچه مهارلو نامگذاری شده، روستایی به نام مهارلو است که نزدیک این دریاچه قرار دارد. در واقع به علت نزدیکی به این روستا نام آن روی دریاچه مهارلو هم قرار داده شده است.

تاریخچه دریاچه مهارلو

پیدایش این دریاچه را به ۲۰ هزار سال پیش نسبت می دهند. از هزار سال قبل نیز انباشته شدن نمک در آن آغاز شده است. از گذشته تاکنون این دریاچه مورد توجه جهانگردان و جغرافیدانان بوده است. علت آن هم شاید علاوه بر زیبایی های بی نظیر آن، همین قرمز بودن رنگ دریاچه باشد.

علت صورتی بودن آب دریاچه مهارلو

در این دریاچه یک جلبک بی خطر به نام دونالیلا سالینا یا کشنده قرمز وجود دارد که به دلیل شوری آب و نور فراوان در آن رشد می کند. این جلبک دلیلی است که باعث می شود آب دریاچه مهارلو صورتی باشد. میگوی آب شور که آرتمیا نام دارد از این جلبک تغذیه می کند. آرتمیا که یک سانتی متر طول دارد در آب های شور زندگی می کند. زمانی که دمای هوا بالا می رود و غلظت نمک درون آب بیشتر می شود ماده ای به نام بتاکارتن از طرف جلبک سالینا ترشح می شود که باعث می شود آب دریاچه تغییر کند. این ماده دارای هیچگونه خطر اکولوژیک و زیست بومی نیست.

محیط زیست دریاچه مهارلو

دریاچه مهارلو مانند مادری است که پرندگان مهاجر را به آغوش گرم خود راه می دهد. اگر شرایط جوی در پاییز هم مناسب باشد این پرندگان حتی تا اواسط پاییز هم مهمان دریاچه مهارلو خواهند بود. از جمله پرندگانی که هر ساله به این تالاب می آیند جمعیت فراوانی از فلامینگوها هستند. فلامینگو به آب شور علاقه مند است و به همین دلیل است که به درون آب دریاچه مهارلو قدم می گذارند.

از دلایل دیگری که باعث می شود فلامینگوها به مهارلو بیایند وجود آرتمیا یا همان میگوی یک سانتی متری در این دریاچه است. آرتمیا غذایی دوست داشتنی برای فلامینگوهاست. به جز فلامینگوها پرندگان دیگری هم در مهارلو به صورت موقت و دائم حضور دارند. از جمله این پرندگان می توان به آنقوت، تنجه، انواع کاکایی، انواع پرندگان کنار آبزی مثل گیلانشاه بزرگ، سلیم کوچک، آبچلیک ها، حواصیل، اردک سرسبز و مرغابی اشاره کرد. به جز پرندگان، حیوانات دیگری هم مانند شغال، کفتار، روباه و گربه وحشی نیز در حوالی این دریاچه زندگی می کنند.

وضعیت فعلی دریاچه مهارلو

آب دریاچه مهارلو قابل آشامیدن نیست، علت آن هم حجم بالای نمک در آن است. در سال های اخیر مواردی مانند کم آبی و باران کم این دریاچه را با خطر مواجه کرده است. علاوه بر این آلاینده ها، فلزات سنگین و سربی که در رودخانه ها وجود دارد می توانند به راحتی به این دریاچه منتقل شوند. این دریاچه که یکی از بهترین جاذبه های گردشگری ایران به حساب می آید اکنون بیش از هر زمان دیگری نیاز به مراقبت و محافظت ما دارد. آب این دریاچه چندسالی است که دوباره احیا شده و جان آن به باران هایی که می بارد بند است. در سال ۱۳۹۵ این دریاچه به طور کامل خشک شده بود و به همین دلیل شهر شیراز در خطر طوفان نمک و ریزگردهای خطرناک قرار گرفت. این خشکسالی احتمالا به دلیل ساخته شدن سدهای درودزن و سیوند ایجاد شده بود. متاسفانه از تعداد زیاد فلامینگوها در این دریاچه که در گذشته ۱۵۰ هزار فلامینگو بود اکنون تنها ۵ هزار فلامینگو باقی مانده است.

اهمیت صنعتی دریاچه مهارلو

از نمک دریاچه مهارلو استفاده صنعتی و تجاری می شود. این دریاچه یکی از مهم ترین منابعی است که نمک خوراکی و صنعتی استان فارس را از آن جا تامین می کنند. جلبک کشنده قرمز نیز در صنعت غذایی، تولید داروف و لوازم آرایشی کاربرد دارد.

آرتمیا که به لطف وجود جلبک کشنده قرمز در این تالاب زندگی می کند برای پرورش ماهی های خاویاری، زینتی و میگوهای دیگر مورد استفاده قرار می گیرد. از پرورش هرکدام از این ها می توان سودهای کلانی به دست آورد.

آب و هوای دریاچه مهارلو

آب و هوای دریاچه مهارلو از پاییز تا اوایل اردیبهشت بارانی است، به همین علت سطح آب دریاچه بالا آمده است. در تابستان که هوای منطقه گرم می شود رفته رفته آب دریاچه پایین می آید و بخار می شود. با فرا رسیدن فصل زمستان دوباره آب دریاچه مهارلو به سطح بالای خود باز می گردد و این چرخه هر سال ادامه پیدا می کند.

بهترین فصل برای لذت بردن از دریاچه مهارلو

اگر می خواهید فصل های پر آب این دریاچه را ببینید می توانید در زمستان یا میانه پاییز و بهار از آن دیدن کنید. همانطور که اشاره کردیم در تابستان آب این دریاچه بخار می شود و نسبت به دیگر فصول خیلی جذاب به نظر نمی رسد. تعطیلات نوروز این مکان از همه روزهای دیگر سال شلوغ تر است، پس اگر از آن دسته افرادی هستید که از بودن در مکان های شلوغ لذت نمی برند بهتر است در این تعطیلات سراغ دریاچه مهارلو نروید. اگر قرمزی رنگ آب و جلبک های دریاچه مهارلو است که شما را به خود جذب نموده و می خواهید به همین دلیل به این دریاچه بروید در تابستان سفر به این منطقه را تجربه کنید، چرا که در تابستان حجم آب دریاچه کم می شود و به راحتی می توانید جلبک های کف دریاچه را ببینید. در نتیجه این که بهترین زمان برای بازدید از دریاچه مهارلو چه زمانی است بیشتر به این بستگی دارد که هدف شما از سفر به آنجا چه باشد و بخواهید از تماشای چه چیزی لذت ببرید.

موقعیت جغرافیایی دریاچه مهارلو

دریاچه مهارلو در جنوب شرقی شیراز واقع شده است و هیچ جزیره و خشکی در آن وجود ندارد. از نظر مختصات جغرافیایی این دریاچه در ۲۹°۲۷′۲۷٫۰ شمالی ۵۲°۴۸′۲۲٫۹ شرقی قرار دارد. این دریاچه در خاوری ترین جلگه شیراز قرار گرفته است و یکی از کانسارهای بزرگ نمک به حساب می آید. کوه های قلعه گریخته، کوه شرقی و کوه شمالی کوه هایی هستند که به این دریاچه مشرف هستند.

مسیر دسترسی به دریاچه مهارلو

همانطور که تاکنون دانستید دریاچه مهارلو نزدیک شیراز است، پس برای تماشای این دریاچه ابتدا باید خود را به شیراز برسانید. از شیراز باید به جاده شیراز به فسا بروید و بعد از این که ۶۰ کیلومتر از مسیر را طی کردید به روستای مهارلو خواهید رسید. از روستای مهارلو تا دریاچه مهارلو راه زیادی نیست.

زمان و هزینه بازدید

دریاچه مهارلو از آن جا که یکی از جاذبه های طبیعی ایران است هزینه ورودی خاصی ندارد و زمان خاصی هم برای محدودیت بازدید آن تعریف نشده است، ولی بهتر است اگر می خواهید از نهایت زیبایی آن بهره ببرید در طول روز به آن سر بزنید چرا که در شب شاید نتوانید قرمزی آب آن را ببینید.

در نهایت باید گفت به عنوان یک ایرانی چه خوب است که این فرصت در اختیار ما قرار دارد که بتوانیم در کشور خودمان و در استان شیراز به این جاذبه دیدنی دسترسی داشته باشیم و از دیدن آن لذت کافی را ببریم. چه خوب است که همه دست به دست هم دهیم و در حفظ و نگهداری از این سرمایه های ملی کوشا باشیم.

تجربه ای از سفر به شیراز و بازدید از دریاچه مهارلو دارید؟ آنرا در بخش نظرات با ما و علاقه مندان به بازدید از این دریاچه زیبا در میان گذارید.