کاخ صاحبقرانیه یکی از جاذبه های گردشگری تهران است که در زمان قاجار ساخته شده است. این مجموعه فرهنگی تاریخی با دارا بودن عمارت ها و قسمت های مختلف، همه ساله باعث جذب گردشگران ایرانی و خارجی می شود. معماری خاصی که کاخ صاحبقرانیه از آن برخوردار است، بسیاری از گردشگران را مجبور به عکاسی در آنجا می کند. با بزن بریم سفر همراه شوید تا با شناخت کامل به بازدید این کاخ بروید.
فهرست مطالب
کاخ صاحبقرانیه کجاست؟
این کاخ در میدان باهنر و در خیابان نیاوران تهران در نزدیکی بوستان نیاوران قرار دارد و می توانید پس از رسیدن به میدان نیاوران وارد مجموعه نیاوران شوید. با توجه به شلوغی شهر تهران و ترافیک زیاد بهتر است که از وسایل نقلیه عمومی استفاده کنید.
چطور با مترو بریم کاخ صاحبقرانیه؟
شما میتوانید از خط یک مترو استفاده کنید و در ایستگاه تجریش از مترو پیاده شوید و سپس پیاده به میدان قدس بروید و در میدان قدس سوار تاکسی های مجموعه نیاوران شوید.
چطور با اتوبوس بریم کاخ صاحبقرانیه؟
شما می توانید با استفاده از اتوبوس های بی ار تی به میدان تجریش بروید و تا میدان قدس را پیاده روی کنید، تاکسی هایی در میدان قدس هستند که شما را مستقیم به مجموعه نیاوران میبرند.
چطور با تاکسی بریم کاخ صاحبقرانیه؟
گردشگران می توانند با استفاده از تاکسی مستقیم به مجموعه نیاوران بروند اما روش دیگر برای رسیدن به کاخ صاحبقرانیه وجود دارد شما می توانید به میدان تجریش بروید و از آن جا با تاکسی های نیاوران به مجموعه بروید.
ساعات و هزینه بازدید از کاخ صاحبقرانیه تهران
ساعات ورودی به کاخ صاحبقرانیه در فصول مختلف متفاوت است. در فصل های بهار و تابستان از ساعات ۹ صبح تا ۱۹ عصر و در فصل های پاییز و زمستان از ساعات ۸ صبح تا ۱۷ عصر پذیرای مهمانان عزیز است. هزینه بازدید از کاخ صاحبقرانیه نیز شامل ۵ هزار تومان ورودی و ۵ هزار تومان هزینه جداگانه بازدید از کاخ صاحبقرانیه خواهد بود.
کاخ صاحبقرانیه تهران
کاخ صاحبقرانیه در زمان ناصرالدین شاه قاجار برای تفریح ساخته شد. این کاخ یکی از مجموع کاخ های نیاوران تهران است که از زمان قاجار تا کنون تقریبا سالم مانده است، همانطور که گفتیم این کاخ، در کنار کاخ نیاوران است و می توانید پس از بازدید از این کاخ، از سایر قسمت های این مجموعه نیز بازدید کنید. بسیاری از پادشاهان به خودشان لقب صاحبقران میدادند، صاحبقران به شاهانی میگفتند که قدرت بسیار زیادی داشتند و طول حکومتشان بر کشور بیشتر از ۳۰ سال میشد. یکی از شاهان ایران که این لقب را بر روی خودش گذاشته بود، ناصرالدین شاه قاجار بود. وی هنگامی که کاخی که دستور ساختش را داده بود را بنا کرد، آن را صاحبقرانیه نام گذاری کرد.
معماری ساختمان صاحبقرانیه به شکل اعجاب انگیزی زیباست، آیینه کاری، نقوش از اساتید مختلف، چوبکاری سقف ها و… این کاخ را به قسمتی جذاب در مجموعه نیاوران می کند. کاخ صاحبقرانیه تهران مکان بسیار مناسبی برای فیلمبرداری فیلم های تاریخی است . سریال های قهوه تلخ، کوچک جنگلی، شازده اجتناب، سلطان صاحبقران، دلشدگان و کمال الملک در این کاخ فیلمبرداری شده است.
دکوراسیون اصلی این کاخ توسط فرح دیبا همسر محمدرضا شاه پهلوی انجام شده است. او مبلمان و لوستر های جذابی را از فرانسه برای نصب در این کاخ سفارش داد. ظرف هایی که در کاخ صاحبقرانیه است ساخت کشور آلمان است. مجسمه ای که در ضلع شرقی کاخ قرار دارد بسیار برای گردشگران جذاب است، نام این مجسمه ونوس است که از مرمر ساخته شده است.
تاریخچه کاخ صاحبقرانیه
ایل قاجار پادشاهانی خوشگذران داشت، به همین دلیل تقریحگاه ها و کاخ های متعددی در زمان سلطنت این ایل بر ایران ساخته شده است. یکی از این کاخ ها صاحبقرانیه نام دارد. ابتدا به دستور فتحعلی شاه کاخی به نام نیاوران در این منطقه سرسبز ساخته شد، پس از او محمد شاه در همین مجموعه نیاوران، ساختمانی کوچک بنا کرد. پس از محمد شاه، ناصر الدین شاه کاخ صاحبقرانیه را بنا کرد.
ناصرالدین شاه در سال ۱۲۲۷ دستور ساخت این کاخ را داد، پس از دو سال در سال ۱۲۲۹ هجری شمسی توسط حاج علیخان الدوله کاخ صاحبقرانیه بنا شد. لقب ناصرالدین صاحبقران بود و به همین دلیل این نام را برای کاخ انتخاب کرد. کاخ صاحبقران بسیار برای پادشاه با ارزش بود و اوقات زیادی را در آنجا میگذراند و یکی از تفریحگاه های اصلی ناصرالدین شاه بود.
پس از کشته شدن ناصرالدین شاه، مظفرالدین شاه حاکم ایران شد و تغییرات مختلفی در کاخ صاحبقرانیه ایجاد کرد. تخریب حرمسرا یکی از تغییراتی بود که مظفرالدین شاه اعمال کرد. بعد از به حکومت رسیدن پهلوی، رضا شاه و محمدرضا شاه تغییرات متعددی در این باغ ایجاد کردند، به عنوان مثال رضا شاه برای جشن عروسی محمدرضا شاه و فوزیه دیوارهای مختلفی از کاخ را تخریب کرد و کاغذ دیواری، مبلمان و پرده های جدید را در کاخ نصب کرد. تغییر دکوراسیون، کاربرد طبقات و اتاق ها از جمله تغییراتی بود که محمدرضا شاه پهلوی اعمال کرد.
پس از انقلاب این کاخ بازسازی و مرمت شد، از جمله گچبری ها و آیینه کاری ها مستحکم شده بودند و درب های کاخ هم بازسازی شدند. صاحبقرانیه به مکانی برای بازدید گردشگرانی تبدیل شد که علاقه مند به تاریخ ایران هستند. بسیار از اتاق های کاخ، اسناد و مدارک دوران پهلوی و قاجار و وسایل مورد استفاده آن زمان در کاخ صاحبقرانیه برای بازدید گذاشته شده است.
وقایع تاریخی در کاخ صاحبقرانیه
در کاخ صاحبقرانیه وقایع مختلفی رخ داده است که اگر اتفاق نیوفتاده بود، امکان داشت سرنوشت کشور را هم تغییر دهد. برای خبردار شدن از این اتفاقات در ادامه با ما همراه شوید.
امضا قرارداد مشروطه
این قرارداد به دست مظفرالدین شاه در کاخ صاحبقرانیه در تاریخ ۱۳ مرداد ۱۲۸۵ امضا شد و در فردای همان روز دستور مشروطیت صادر شد.
برگزاری جشن عروسی محمدرضا شاه
پس از قرار ازدواج ولیعهد ایران “محمدرضا پهلوی” و خواهر پادشاه مصر “فوزیه” در سال ۱۳۱۸، مراسم ازدواجشان قرار بود در کاخ صاحبقرانیه برگزار شود. بنابراین رضا شاه تغییرات زیادی در کاخ انجام داد و کاخ را به مکانی خاص تر تبدیل کرد اما به دلیل سرما شدید آن سال این قرار کنسل شد و در مکان دیگری عروسی این دو انجام شد.
بخش های کاخ صاحبقرانیه تهران
کاخ صاحبقرانیه قسمت ها و اتاق های مختلفی دارد که هر کدام از این بخش ها دارای ویژگی های تاریخی هستند.
طبقات کاخ صاحبقرانیه
این کاخ به دو طبقه تقسیم می شود در این طبقات حمام، تالار آینه، کرسی خانه، خانه های بسیار متعدد که بین ۴۰ تا ۵۰ است که هر کدام دارای چهار اتاق هستند و از آن ها برای حرمسرا استفاده میشد. که پس از روی کار آمدن محمدرضا شاه پهلوی وی دستور تخریب این بخش از کاخ را صادر کرد. بخش عظیمی از دکوراسیون کاخ صاحبقرانیه توسط فرح دیبا همسر محمدرضا شاه انجام داده است، فرح دیبا با خرید مبلمان و لوسترها از کشور فرانسه کاخ را به فضایی بسیار زیبا تبدیل کرده است.
اتاق عکاسخانه
گردشگران میتوانند مدارک و افراد موثر را در دوران مختلف به صورت عکس مشاهده کنند. در اتاق عکاسخانه شما میتوانید مدارک دوران مشروطیت و افراد موثر در آن را مشاهده کنید. نخستین دوربین عکاسی در ایران را ناصرالدین شاه قاجار وارد ایران کرد و اولین عکسی که در ایران به ثبت رسید در کاخ صاحبقرانیه بود.
اتاق مذاکرات نظامی
تصمیمات نظامی بسیاری در این اتاق گرفته شده است، این اتاق در سال های ۱۳۴۵ تا ۱۳۵۷ فعال بود و برای مذاکرات نظامی استفاده میشد. از ویژگی های اتاق مذاکرات می توان به این اشاره کرد که دارای شیشه های ضد گلوله و دیوار های مجهز به اگوستیک (جلوگیری از ورود صدا به بیرون از اتاق) است. یکی از افرادی که از این اتاق استفاده میکرد دکتر مصدق بود. اسلحه های امریکا، ماکت جت اف ۳ و تانک های هندی و نقشه چوبی کشور ایتالیا از جمله لوازمی بود که در این اتاق گردشگران می توانند مشاهده کنند.
تالار آینه
نام دیگر این قسمت از کاخ، تالار جهان نما است، زیرا این تالار دارای دو پنجره است که به جنوب تهران نما دارد و دیگری به سمت شمال و کوه های البرز نما دارد و این پنجره ها باعث می شود نور بیشتری به داخل تالار بتابد. دو درب در این تالار منبت کاری شده اند که در پشتشان تالار هایی با راه رو هایی بزرگ قرار دارد. در ضلع غربی کاخ صاحبقرانیه، موزه جهان نما قرار دارد که از آنجا هم میتوانید بازدید کنید.
تالار آینه بعد از اتاق نظامی است و در شاه نشین شمالی این تالار میز کار محمدرضا شاه پهلوی قرار گرفته است. در دیوار شاه نشین جنوبی سلاح های سرد و گرم دوران زندیه و قاجاریه قرار گرفته است. قالی های خاص ایرانی کف تالار رو پوشانده اند و گلدان های اروپایی در این تالار هم مشاهده می شود.
حوض خانه
در قسمت پایین کاخ صاحبقرانیه قسمتی وجود دارد که به حوض خانه معروف است. بعد از تالار آینه زیباترین بخش کاخ، حوض خانه است، زیرا دارای گچبری های هنرمندانه و ارسی های فاخر است. حوض در مرکز ساختمان قرار دارد و مبلمان های زیبا در دور حوض چیده شده است. در این قسمت از کاخ چندین نقاشی از استادان بزرگ مانند کمال الملک قرار دارد. این کاخ دارای سقفی چوبی است که به شکلی خاص تزئین شده است، این سقف در قرن ۱۲ هجری قمری در شیراز ساخته شده است.
اتاق انتظار مسافران
پادشاهان ایرانی همیشه از مهمان خود به خوبی استقبال می کردند، محمدرضا شاه پهلوی هم جز این پادشاهان بود. وی برای سفیر هایی که برای دیدن شاه می آمدند اتاقی طراحی کرده بود که در آنجا منتظرشان بمانند. در این اتاق عکس تمام سفیرهایی که در این اتاق آمدند به همراه امضایشان در قسمت پایین عکس موجود است.