مسجد مدرسه سلطانی یکی از جاهای دیدنی کاشان محسوب می شود که در مجموعه بازار سنتی کاشان قرار دارد. این بنا متعلق به دوره قاجار است و با همه خصوصیات معماری اولیه و فنون معماری در آن زمان، همچنان پا بر جا مانده است. مسجد مدرسه سلطانی که اکنون به حوزه علمیه امام خمینی معروف است، از بزرگترین و باشکوهترین مدارس علمیه کاشان به شمار می رود. این بنا در سال ۱۳۲۵ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. فتحعلی شاه از سال ۱۲۲۱ تا ۱۲۲۹ هجری قمری دستور ساخت این بنا را به سبک مدارس چهار باغ و صدر اصفهان داد. معمار این مسجد مدرسه استاد محمد شفیع و به همت میرزا ابوالقاسم اصفهانی بود.
فهرست مطالب
مسجد و مدرسه سلطانی کجاست؟
مسجد مدرسه سلطانی که یکی از مکان های دیدنی کاشان و از جاذبه های علمی و تاریخی آن است در مجموعه بازار تاریخی کاشان و در جنب این بازار قرار دارد.
مسیر دسترسی به مسجد مدرسه سلطانی
از آن جا که این بنا در کنار بازار کاشان قرار گرفته، دسترسی به آن آسان است. برای دسترسی به این جاذبه های گردشگری ایران، از میدان کمال الملک وارد خیابان اصلی محتشم شوید. کمی این مسیر را به صورت مستقیم ادامه دهید و وارد قدر سوم شوید، وقتی به حمامی ۵۹ رسیدید بازار کاشان و مسجد و مدرسه سلطانی را خواهید دید.
بهترین زمان برای سفر به کاشان و بازدید از مسجد مدرسه کاشان
مسجد مدرسه سلطانی یکی از شاهکارهای دوره قاجاریه می باشد. در این مدرسه آبنمای بسیار زیبای سه تکه به چشم می خورد که تکه های اطراف به شکل مستطیل و تکه وسط به صورت دایره میباشد. این آب نما در فصل بهار به همراه سرسبزی درختان دور و اطراف این باغ ، مکانی رویایی ایجاد می کند. این مدرسه دارای دو شبستان بزرگ و زیبایی است که دارای دو بخش تابستانی و زمستانی برای اقامه نماز است. بنابراین در فصل زمسان و تابستان هم می توان بدون هیچ نگرانی به این مکان سفر کرد. درختان بسیار زیبایی در دو طرف باغ قرار گرفته اند که در فصل بهار سرسبزی و شادابی صد چندان به این مکان می دهند.
معماری مسجد مدرسه سلطانی کاشان
جلوخان مدرسه دارای سردر کاشی کاری شده بوده و بر فراز آن هم محل اذان زیبایی ساخته شده است. صحن مدرسه به شکل مربع مستطیل است و در چهار گوشه آن، ۵۲ حجره با ایوان جلو و در وسط، حوض بزرگ و طویلی، دو جبهه شمال و جنوبی در جهت طول صحن مدرسه را زینت داده است. دو تالار بزرگ برای تدریس و محل اجتماع و مباحث طلاب در طرفین حوض در راسته حجره ها احداث شده؛ و در هر یک از چهار گوشه مدرسه، راهرو جداگانه به حیاط خلوت هایی متصل گردیده است. در گوشه غربی و در مقابل سردر ورودی به صحن مدرسه، ایوان بزرگ و مجلل جلو گنبد، جلب توجه می کند که از کتیبه زیر سقف تا کف زمین، با کاشی های هفت رنگ تزیین شده اند. این مدرسه به سبک مدارس چهار باغ وصدر اصفهان ساخته شده است. گنبد عظیم این بنا رو به روی در ورودی با ایوان بلند، مقرنس کاری و کاشی کاری خودنمایی می کند. از بالا تا پایین جرزهای آن با کاشی های خشتی الوان هفت رنگ تزیین شده اند.
در دو سمت شمال و جنوب گنبد، دو شبستان مستطیل شکل که تا انتهای حد مدرسه امتداد دارد ساخته شده است. این بنا گنبدی در بزرگ در سمت غرب دارد و شبستان آن به صورت دو دالان در دو سوی گنبد خانه است و محراب گنبد خانه مانند چهار باغ درست در راستای قبله نیست. تزئینات آجری شاخص این بنا، تزئینات آجری معقلی است. در نقاطی از بنا آجرهای ساده با روش های چیدمانی «خفته راسته» و «هره چینی» به کار رفته است. نکته جالب توجه درباره ی این تزئینات، کاربرد آجرهای پیشبر لعابدار است. آجر پیشبر، آجری است که از برش دادن آجر به قطعاتی با زوایای خاص به دست می آید. در طول زمان، مرمت ها و تغییراتی در بنای مدرسه صورت گرفته است. دو ایوان شمالی و جنوبی امروزه به فضاهای بسته و مدرس تبدیل شده اند. در دهه اخیر کاشی کاری قسمت های مختلف بنا تحکیم و بازسازی سقف بعضی از قسمت ها انجام شده است.
جاذبه های دیدنی اطراف مسجد مدرسه سلطانی کاشان
از جاذبه های دیدنی اطراف مدرسه مسجد سلطانی، می توان تیمچه امین الدوله، بازار کاشان، حمام سنتی خان، مسجد جامع کاشان، خانه تاریخی احسان، هتل سنتی منوچهری، بقعه خواجه تاج الدین، مسجد و مدرسه آقا بزرگ کاشان، مسجد صفوی میر عماد، خانه تاریخی تاج و خانه تاریخی راهب را نام برد.
اقامتگاه های نزدیک مسجد مدرسه سلطانی
از اقامتگاه های نزدیک مسجد مدرسه سلطانی که هم امکانات مناسبی دارد وهم قیمت مناسب، می توان بوم گردی ترنج کاشان، ویلایی دربست نگارستان، سوئیت های یک خوابه و دو خوابه، خانه ویلایی شکوفه، اقامتگاه بوم گردی شب های کاغذی را نام برد. همچنین خانه هایی برای اجاره چند روزه وجود دارند که مخصوص مسافران و گردشگران در نظر گرفته شده است.