توسط : کرمان یکی از استان های ایران است که در سراسر آن جاذبه های تاریخی زیادی وجود دارد. این جاذبه ها هر ساله باعث ورود گردشگران زیادی به این استان می شوند. کسانی که می خواهند بیشتر و بیشتر با تاریخ و فرهنگ کشور خود آشنا شوند حتما باید یک سفر به کرمان را تجربه کنند. در کرمان جاذبه های مختلفی وجود دارند ولی آنچه که کرمان به آن معروف است وجود ارگ های تاریخی است که در گذشته وظیفه حفاظت از شهر را بر عهده داشته اند. یکی از این ارگ ها ارگ راین است. این ارگ یکی از پربازدیدترین مکان های گردشگری استان کرمان نامیده می شود. در این بخش از بزن بریم سفر قصد داریم تا هر آنچه که از ارگ راین لازم است بدانید را با شما به اشتراک بگذاریم.
فهرست مطالب
ارگ راین کجاست؟
ارگ راین در جنوب غربی شهر کرمان قرار دارد و با این شهر ۱۰۵ کیلومتر فاصله دارد. نام دیگر ارگ راین، ارگ میرزا حسین خانی نیز هست. میرزا حسین خان در دوران زندیه در این ارگ حضور داشته است و بعد از او فرزندان و نوادگانش در آن حضور داشتند. از آن جایی که میرزا حسین خان انسان محبوبی بود نام او نیز روی این ارگ قرار گرفت.
زمان و هزینه بازدید از ارگ راین
ساعت بازدید از ارگ راین همه روزه بجز ایام تعطیل از ساعت ۹ تا ۱۹ است. هزینه بازدید از این جاذبه تاریخی کرمان ۴ هزار تومان است. برای کسب اطلاعات بیشتر نیز میتوانید با شماره ۰۳۴۳۳۷۶۱۶۴۴ تماس بگیرید.
معرفی شهر راین
راین یکی از شهرهای کرمان است که اگرچه کویری است ولی آب و هوای مطبوع و حتی ییلاقی دارد و به پردیس کویر ایران مشهور است. این شهر پیشینه تاریخی مهمی دارد چرا که در گذشته راهی بوده است که تجار و داد و ستد کنندگان کالا از آن عبور می کردند.
این پیشینه تاریخی باعث شد که محافظت از شهر راین اهمیت پیدا کند و به همین سبب قلعه مستحکم و نفوذ ناپذیری به نام ارگ راین در آن ساخته شد. راین در دامنه کوه هزار قرار دارد. در گذشته پارچه های ارزشمندی که در این شهر بافته می شده است حتی تا مصر هم صادر می شد.
درباره نام راین دو نظریه وجود دارد. یکی این نظر است که راین به معنای قناتی با شیب ملایم است و نظر دیگر این است که نام این شهر رائین بوده است که نام یکی از سرداران شجاع ساسانی بود. به هر حال نام شهر از هر کجا که نشات گرفته شده باشد همراه خود آوازه ای به بلندی برج های ارگ راین دارد.
ارگ راین را بیشتر بشناسید
ارگ راین پس از ارگ بم بزرگترین سازه خشتی دنیاست و از آن با عنوان خواهر کوچکتر ارگ بم نیز یاد می شود. این ارگ بر روی یک تپه در دامنه کوه های هزار واقع شده است. در سال ۱۳۴۵ این قلعه با شماره ۱۲۸۶۷ به ثبت رسیده است.
تاریخچه ساخت ارگ راین
درباره این که ارگ راین چه زمانی ساخته شده است تاریخ بر این گواه است که این قلعه در زمان ساسانیان به عنوان دژی مستحکم برای محافظت از شاهراه تجاری شهر راین ساخته شده است. در نوشته های تاریخی اولین بار در سال نخست هجری از این قلعه یاد شده است.
برخی از پژوهشگران معتقدند که قلعه راین در زمان یزگرد سوم برپا بود و در زمان حمله اعراب به ایران، مشاجع ابن مسعود که از فرماندهان مسلمانان بود در حمله به این قلعه شکست خورد. این شکست شگفت آور بود چرا که مسلمانان پیش از آن شهرهای بزرگ دیگری را به راحتی تسلیم کرده بودند ولی در تسخیر این شبه شهرک نظامی ناکام ماندند.
مساحت ارگ راین ۲۷ هزار متر مربع است و این رقم نشان از عظمت بالای آن دارد. این ارگ در طول تاریخ ۱۲۰۰ ساله اش بارها مورد تاخت و تاز قرار گرفته است و به جز این عوامل طبیعی و انسانی نیز باعث تخریب بخش هایی از آن شده است که به همین دلیل در طول سال ها بارها مورد مرمت و بازسازی قرار گرفته است.
قلعه راین تماما از خشت خام ساخته شده است و این موضوع یکی از نکاتی است که عظمت آن را برجسته می کند. ارگ راین دارای دو بخش است که در یکی از آن ها افراد طبقه بالاتر و در بخش دیگر افراد عامه زندگی می کردند.
زورخانه، مکتب خانه، سربازخانه، بارانداز، زندان، مسجد، انبار و اصطبل در بخش عامه نشین قرار داشت. این ارگ همچنین دارای بخش هایی نظیر نگهبانی در قسمت های مختلف قلعه نیز بوده است. یک حقیقت شگفت انگیز درباره این قلعه آن است که در عصر قاجار ارگ راین مورد سکونت و استفاده قرار می گرفته و تقریبا ۵ هزار نفر در آن زندگی می کردند.
ساختمان های نظامی ارگ راین
در ارگ راین شانزده برج مراقبت برای دیدبانی و محافظت از قلعه در نظر گرفته شده است. طول حصارهای این ارگ بیش از ۱۰ متر است و برج ها در چهار طرف قلعه قرار دارند تا محیط بیرونی را مورد پوشش قرار دهند. برج ها همه دارای دو طبقه هستند و با پله به هم ارتباط پیدا می کنند. برج اصلی قلعه، شانزدهمین برج آن است و جایی است که احتمالا فرمانده اصلی حضور داشته و اخبار از دیگر دیده بانی ها به او می رسیده است.
تنها ورودی این ارگ در قسمت شرقی آن است. در قسمت هایی از ارگ راین کرمان، برای این که حرکت دشمن به داخل قلعه کند شود خندق هایی حفر شده است که علاوه بر کارکرد نظامی کارکردهای دیگری مثل هدایت مسیر آب و پیشگیری از سیلاب هم داشت. کنگره ها و حصارهای این قلعه کاملا برای تیراندازی مناسب هستند و تمام این امکانات در کنار هم نشان می دهد که تا چه حد این قلعه در گذشته نفوذ ناپذیر بوده است.
بر روی دروازه ورودی ارگ راین دو طبقه وجود دارد طبقه دوم دارای دریچه هایی است که در گذشته می توانستند از آن برای کنترل رفت و آمد مردم و سربازان استفاده کنند. در شرایط جنگی از این دریچه ها برای ریختن سرب داغ روی سربازان دشمن استفاده می شده است.
معماری غیر نظامی ارگ راین
ارگ راین به خوبی نشان دهنده اختلاف طبقاتی زمان ساسانیان و مابعد آن است. در این قلعه حصارها و پله های متعدد طبقات مختلف مردم را از یکدیگر جدا کرده اند. بعد از ورود به ارگ همان ابتدا محلی بود که پیشه وران زندگی می کردند.
بعد از آن بخش اعیان نشین است که نزدیکان فرمانده یا حاکم قلعه زندگی می کرده اند و پس از آن هم کاخ فرمانداری قرار داشت. تفاوت طبقات آنجایی مشخص می شود که جنس مصالح خانه های ساخته شده در بخش های مختلف ارگ متفاوت است. محل زندگی تجار نیز با پیشه وران فرق دارد. این تفاوت ها باعث شده است که ارگ دارای بخش های گوناگونی باشد.
کاراگاه های آهنگری در قسمت های نزدیک به دروازه قرار دارند. بازار داخل این ارگ به یک میدان منتهی می شود. این میدان برای اطلاع رسانی اخبار مهم به مردم مورد استفاده قرار می گرفت. کوشک فرماندار یک بنای هشت ضلعی است که در وسط قلعه قرار دارد.
کوچه های باریکی که با عرض دو متر در قلعه قرار دارند هوای خنک را در قلعه حفظ کرده و همچنین باعث کند شدن حرکت دشمن به سمت کوشک فرماندار می شوند. برای فرار حاکم و دیگر افراد حاضر در قلعه در صورت فتح ارگ یک راه قرار داده شده است که از پشت بام قسمت حاکم نشین به یکی از برج ها می رسد و از آن جا به بیرون قلعه راه دارد.
مقایسه ارگ راین و ارگ بم از نظر قدمت
ارگ بم تاریخ دور و درازی دارد و ساخت آن به ۵۰۰ سال پیش از میلاد مسیح برمی گردد. اندازه ارگ بم چندین برابر ارگ راین است. عکس های دژ بم پیش از زلزله سال ۸۲ عظمت آن را به طور کامل نشان می دهد. این در حالی است که قدمت ارگ راین در بهترین حالت به ۱۵۰۰ سال پیش باز می گردد.
وضعیت سلامت ساختمان ارگ راین
سازه های خشتی برای نگهداری درست به دانش و تخصص نیاز دارند. آخرین بازسازی این ارگ در سال ۱۳۷۴ صورت گرفت. پس از زلزله بم و خراب شدن ارگ بم توجه به سازه های خشتی در ایران افزایش یافت و این موضوع شامل حال ارگ راین هم شد. نشانه هایی حاکی از این است که ارگ فعلی راین در واقع در قرن های پیش روی بنای اصلی ساخته شده است. بخش های مختلف این قلعه امروزه زنده شده است و بخش هایی مثل بازار، قسمت حاکم نشین و آتشکده در آن قابل تشخیص و بازدید است.
ویدیو ارگ راین
در این بخش ویدیویی از ارگ راین برای شما در نظر گرفته ایم تا بیش از پیش با این جاذبه تاریخی ایران آشنا شوید.
مسیر رفتن به ارگ راین
برای رفتن به ارگ راین باید ابتدا وارد استان کرمان شوید. این ارگ در استان کرمان و در کیلومتر ۱۰۰ مسیر کرمان به جیرفت واقع شده است. از نظر موقعیت جغرافیایی نیز همانگونه که بالاتر گفتیم این ارگ در جنوب غربی شهر کرمان قرار دارد. اگر بخواهید از تهران به این مکان بروید باید یک مسیر ۱۰۰۰ کیلومتری را طی کنید تا به شهر راین برسید. در این مسیر باید از شهرهای قم، کاشان، نائین، مهریز، رفسنجان و کرمان عبور کنید. بعد از طی ۱۰۰ کیلومتر مسیر از سمت کرمان به جیرفت در سمت راست جاده تابلویی می بینید که شما را به شهر راین هدایت خواهد کرد.
دیگر دیدنی های اطراف ارگ راین
باغ شازده ماهان، آبشار راین و دهانه آتشفشان راین از جمله مهم ترین دیدنی های راین هستند می توانید قبل یا بعد از بازدید از ارگ راین از آن ها نیز بازدید کنید. این جاذبه های گردشگری بین ۱۷ تا ۳۰ کیلومتر با شهر راین فاصله دارند.
فصل مناسب سفر به شهر راین
کرمان را ما به عنوان یک استان گرم می شناسیم، پس اگر می خواهید هوای مطبوعی را در سفر تجربه کنید بهتر است پاییز و بهار را برای سفر انتخاب کنید. تابستان های کرمان بسیار گرم هستند و هرکسی طاقت تحمل این گرما را ندارد. فصل زمستان هم در کویر دارای سوز سرمای زیادی است که ممکن است لذت سفر هیجان انگیز را از شما بگیرد.
آیا تا به حال از ارگ راین بازدید کرده اید؟ تجربه ای اگر از این سفر دارید آنرا با سایر علاقه مندان به بازدید از این ارگ دیدنی در میان گذارید.
